Socola là một trong những món ăn được mọi người yêu thích bởi hương vị đặc trưng và giá trị dinh dưỡng mà nó mang lại. Tuy nhiên không phải ai cũng biết socola làm từ gì cũng như nguồn gốc và cách sản xuất của socola. Cùng AVAKids tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé!
1Nguồn gốc và phân loại socola
1.1. Nguồn gốc socola
Socola được làm từ hạt của cây cacao, sau khi thu hoạch hạt sẽ đem đi sấy khô và nghiền nhỏ. Cây cacao có nguồn gốc từ các vùng rừng nhiệt đới ẩm Mexico, hạt có mùi vị hơi đắng và chứa hầu hết các chất dinh dưỡng cần thiết cho con người. Ở những vùng khác nhau, sản phẩm từ hạt cacao được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau.
Các sản phẩm của cacao được phân loại thành bột cacao là phần nhân đặc của hạt được nghiền mịn; bơ cacao là phần chất béo được ép lấy tinh chất thông qua một máy ép thuỷ lực. Còn socola nguyên chất là hỗn hợp giữa hai thành phần trên kết hợp với đường, sữa.
Nguồn gốc socola
1.2. Phân loại socola
Cacao sẽ được trộn cùng bơ cacao và các nguyên liệu khác với số lượng khác nhau để tạo ra các loại socola khác nhau. Về cơ bản, socola có các loại như sau:
- Socola đen: Loại socola chứa tỉ lệ bột cacao hơn 67,5% nên sẽ có màu sẫm và đắng hơn các loại thông thường.
- Socola trắng và socola nâu: Đây là loại socola chứa thành phần bơ cacao và chất béo thực vật, vì vậy loại này có độ đắng ít, dễ ăn và phù hợp với trẻ em.
- Socola sữa: Socola sữa là hỗn hợp từ socola đặc, sữa đặc và bột sữa.
- Couverture: Đây là loại socola có hàm lượng cacao lên đến 70% và lượng chất béo từ 30 – 40%.
- Hỗn hợp: Hỗn hợp là từ gọi chung cho sự kết hợp của cacao và chất béo thực vật. Loại này được sử dụng nhiều trong quá trình sản xuất những thanh kẹo socola.
Phân loại socola theo mùi vị:
- Socola đắng hay bột socola: Là dạng socola nguyên chất, đậm mùi cacao và có vị đắng, được dùng nhiều để làm bánh.
- Socola đắng ít ngọt: Đây là loại có hàm lượng đường và bơ cacao nhiều hơn, lượng cacao càng nhiều sẽ khiến loại này càng đắng.
- Socola ngọt vừa: Loại này có hàm lượng đường cao, có độ ngọt phù hợp với khẩu vị nhiều người. Vì vậy loại socola ngọt vừa này phổ biến trên thị trường hơn.
Phân loại socola
2Tìm hiểu về quá trình sản xuất ra socola
2.1. Những loại quả có thể được dùng để làm socola
- Hạt cacao: Hạt cacao dùng làm socola là loại hạt khô và đã lên men. Đây là loại cây nhỏ, cần cung cấp đầy đủ lượng đất dồi dào và thoát nước tốt để phát triển. Cây cacao hoạt động mạnh mẽ nhất ở 20°C tại khu vực hai bên đường xích đạo và không sống được nếu nhiệt độ dưới 15°C.
- Criollo: Đây là một dòng cacao xuất xứ từ Trung Mỹ, được xem là nguyên liệu làm socola đắt và hiếm nhất hiện nay. Bởi vì đặc tính khó phát triển của criollo nên mỗi cây chỉ cho sản lượng cacao rất thấp. Tuy nhiên, criollo mang lại hương vị socola cổ điển, tinh tế khó quên.
- Đậu nành: Đậu nành dễ trồng và phát triển tốt nên có thể dễ dàng tìm mua. Vì vậy, các loại socola có nguồn gốc từ đậu nành được bán rộng rãi, phổ biến nhưng sẽ có vị nhạt hơn nhiều so với các sản phẩm cao cấp.
- Trinitario: Trinitario có nguồn gốc từ Trinidad và là sự kết hợp tự nhiên của criollo và forastero. Hầu hết các cây cacao hình thành trong 50 năm qua đều được sản xuất từ giống trinitario hoặc cải tiến để cho ra thành phẩm cao cấp hơn.
Cây criollo cacao
2.2. Quá trình sản xuất hạt ca cao
Quá trình chế biến và sản xuất hạt ca cao sau khi thu hoạch bao gồm lên men, phơi khô, rang và sàng lọc lấy nhân. Người ta sẽ tạo ra cacao nhão bằng cách cho nhân hạt vào máy nghiền tạo thành hỗn hợp màu nâu. Để lấy được tinh chất bơ cacao, hỗn hợp cacao nhão sẽ được cho vào máy ép thủy lực và phần xác còn lại là bột cacao.
Khi cây cacao trưởng thành, trái cacao sẽ được thu hoạch và di chuyển đi để tách lớp vỏ bên ngoài. Thông thường, một trái cacao chứa khoảng từ 20 đến 50 hạt màu kem. Một cây cacao có thể cho từ 1 – 1.5kg hạt khô mỗi năm, với khoảng 1000 hạt cacao sẽ tạo ra 1kg socola đen.
Tiếp đến, quá trình quan trọng đầu tiên là lên men để làm tăng hương vị tự nhiên của hạt ca cao. Quá trình này thường mất từ 2 – 8 ngày tùy vào loại cacao để cho ra những hạt cacao đã lên men. Ngoài ra, còn có nhiều cách lên men khác như lên men tự nhiên hoặc ủ bằng lá chuối, thùng gỗ.
Hạt cacao sẽ được đem đi phơi nắng sau khi lên men xong. Tại các đồn điền nhỏ, hạt ca cao được trải đều để phơi nắng lại và ở Trung Mỹ, hạt cacao sẽ được sấy khô trên sàn gỗ. Còn ở các đồn điền lớn hơn, hạt cacao được sấy bằng máy sấy điện khoảng 1 – 2 tuần rồi sẽ dần chuyển sang màu nâu sẫm.
2.3 Quy trình sản xuất ra socola
Tiếp tục nghiền cacao vụn thành bột nhão, còn gọi là “tinh chất của hạt” hay cacao mass với màu nâu đậm, thơm nồng và vị đắng, đậm đà. Cacao mass chứa hơn 300 hợp chất hóa học như một chất tạo hưng phấn, tỉnh táo,… để cung cấp cho socola các thuộc tính đó và giữ lại hương vị đặc trưng cho socola thành phẩm.
Ca cao mass có thể được ép mạnh cho đến khi bơ ca cao được vắt ra, và nó được tách thành bột ca cao và bơ ca cao. Cacao mass có thể được sử dụng trực tiếp trong quá trình sản xuất các thanh sô cô la hoặc chế biến thêm để tách chất béo, được gọi là bơ ca cao.
Tiếp tục tinh chỉnh cacao mass bằng cách nghiền và có thể thêm nhiều thành phần như đường, sữa bột và các hương liệu khác. Quá trình sản xuất này diễn ra vài giờ hoặc vài ngày tùy vào nhà sản xuất và ảnh hưởng đến độ mịn, hương vị, cấu trúc hóa học của socola.
Thông thường các loại bột cacao vẫn còn chứa 10 – 12% bơ cacao và rất ít loại có hàm lượng bơ 20 – 24%. Cacao sau khi thu hoạch phải qua quy trình xử lý kiềm hóa để loại bỏ vị chua của axit và tạo nên nhiều màu sắc, hương vị đa dạng.
Hỗn hợp cacao nhão, bơ cacao, đường, sữa phải được trộn, nghiền liên tục khoảng 48 giờ. Sau đó, người ta thu được hỗn hợp socola có độ mịn như mong muốn và tiếp tục gia nhiệt để tạo hình socola, đóng gói thành phẩm và phân phối ra thị trường.
Quy trình sản xuất ra socola
3Cách phân biệt bột socola và bột cacao
- Bột cacao: Là thành phẩm được nghiền từ hạt cacao và ép lấy chất lỏng, vì vậy bột cacao có màu nâu nhạt và mùi socola mạnh. Bột cacao chưa qua xử lý sẽ có vị đắng đặc trưng và chua nhẹ, ngược lại sản phẩm đã qua xử lý vị đắng sẽ giảm và màu sắc trở nên sậm hơn.
- Bột socola: Là sự pha trộn giữa bột cacao, bơ cacao, đường, sữa theo tỷ lệ mong muốn. Tùy vào mục đích sử dụng sẽ có 3 loại bột socola chính bao gồm bột socola đen, trắng, nâu với hương vị và màu sắc phụ thuộc vào tỷ lệ pha trộn.
4Ứng dụng của và lợi ích của bột socola
4.1. Thức uống
Bột socola là nguyên liệu chính khi pha chế thức uống socola đá xay, socola nóng và các loại nước uống có socola. Để tạo vị ngọt, béo cùng sự thơm ngon cho thức uống, bạn có thể cho thêm sữa đặc, đường để tạo thành một thức uống phù hợp với khẩu vị của bản thân.
Lốc 4 hộp thức uống lúa mạch hương socola LiF Kun 180 ml
4.2. Bánh tráng miệng
Socola được ứng dụng nhiều nhất trong quá trình làm các món tráng miệng như kẹo, kidsmania, pudding, ganache hoặc mousse. Bột socola có thể được sử dụng để làm bánh không đường, giúp cơ thể hạn chế hấp thu quá nhiều đường.
Bánh xốp phủ socola KitKat gói 12 thanh 204g
4.3. Trang trí
Sốt socola là một dạng socola được dùng để trang trí, tạo sự bắt mắt, hấp dẫn cho món ăn. Thành phần của sốt socola bao gồm socola và sữa, được bảo quản trong chai và dùng làm topping hoặc trang trí lên món ăn.
Sốt socola dùng để trang trí món ăn
5Socola đen là gì? Có tác dụng gì?
5.1. Socola đen là gì?
Socola đen là loại thực phẩm vô cùng quý giá, lành mạnh nhất trong số các loại socola và được khuyến cáo như một món ăn vặt lành mạnh sau bữa tối. Người ta ước tính được một khẩu phần 28g socola đen 85% có 136 calo, 14g chất béo và 1g protein, 2g chất xơ, 12g carbohydrate và không có đường.
Thành phần socola đen chứa 50 – 90% chất rắn cacao, bơ cacao và đường. Trong khi đó, socola sữa chứa 10 – 50% chất rắn cacao, bơ cacao, sữa và đường. Socola đen có thể có dấu vết của sữa dù không chứa sữa do bị nhiễm chéo trong quá trình chế biến. Socola trắng được làm từ bơ ca cao, đường, sữa và không chứa cacao.
Socola đen là loại thực phẩm lành mạnh nhất
5.2. Socola đen có tác dụng gì?
Socola đen rất giàu flavonoids – chất hỗ trợ sản xuất oxit nitric trong endothelium giãn mạch máu và cải thiện lưu thông máu huyết. Từ đó, hỗ trợ bảo vệ tim mạch và giảm nguy cơ tiểu đường. Hơn nữa, socola đen chứa polyphenol và theobromine giúp giảm cholesterol xấu trong cơ thể.
Ngoài ra, các hợp chất mang đặc tính chống oxy hóa trong socola đen giúp cải thiện vấn đề về mắt, bệnh tim, Parkinson, ung thư. Chất chống oxy hóa này có tác dụng trung hòa các gốc tự do khi tăng quá mắc và tránh gây tổn thương các tế bào, mô trong cơ thể, ngăn ngừa oxy hóa.
Kẹo socola M&M’s nhân đậu phộng gói 100g
5.3. Một số sự thật thú vị khác về socola đen
- Cacao sẽ bị mất một lượng flavonoid đáng kể nếu được xử lý bằng kiềm hoặc chế biến theo kiểu Hà Lan.
- Hàm lượng caffeine tỉ lệ thuận với tỷ lệ chất rắn cacao. Chẳng hạn, tỷ lệ chất rắn cacao cao đồng nghĩa với lượng caffeine cũng cao.
- Cách xử lý khi socola thừa lại đó là đun chảy lượng socola đó và khuấy đều, đợi đến khi socola nguội và trở thành dạng rắn.
- Socola thường được canh tác, thu hoạch và vận chuyển bởi những người lao động hoặc trẻ em với số tiền công thấp. Những sản phẩm socola được dán nhãn Fair-Trade được chứng nhận rằng đã chi trả mức lương hợp lý cho người lao động và không sử dụng nguồn lao động trẻ em.
6Lưu ý khi mua, bảo quản và sử dụng socola
- Nên chọn socola đen có thành phần cacao 70% hoặc cao hơn để thu được nhiều flavonoid nhất cho cơ thể, tỷ lệ cacao càng cao thì hương vị càng đắng. Khi chọn socola để làm nguyên liệu thì nên dựa vào công thức của từng loại bánh như bánh kem, bánh que socola,… để chọn % cacao có trong thành phần socola.
- Bảo quản socola bằng bao bì kín ở khu vực khô mát và không để trong tủ lạnh để tránh xuất hiện hiện tượng lớp phủ màu trắng nổi lên bề mặt. Để socola đen tan chảy, cần bẻ socola thành những miếng nhỏ và làm nóng dần dần ở nhiệt độ thấp để tránh bị cháy.
- Hạn sử dụng của socola đen có thể lên đến 24 tháng nếu được bảo quản đúng cách.
- Bạn có thể tự chuẩn bị bữa ăn nhẹ bằng cách cho 1 – 2 thìa socola đen vào bột yến mạch, sữa chua hoặc trái cây tươi để dùng ngay.
- Một cách ăn socola thú vị khác đó là cho một mẫu nhỏ vào miệng và để socola tan chảy dần trong miệng thay vì nhai ngay.
Lốc 4 hộp sữa chua vinamilk ít đường 100g
7 Giải đáp một số thắc mắc khác về socola
7.1. Mẹ bầu có ăn socola được không?
Socola mang lại giá trị dinh dưỡng cao và an toàn cho mẹ bầu lẫn thai nhi. Tuy nhiên mẹ không nên lạm dụng ăn quá nhiều và ăn có chừng mực, kiểm soát. Theo các chuyên gia, mẹ bầu không nên hấp thụ quá 200 mg socola mỗi ngày vì trong socola có chứa lượng caffeine sẽ gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Mẹ bầu nếu thèm ngọt có thể tham khảo dùng kẹo mút hữu cơ yumearth, kẹo singum,… nhé!
Kẹo socola M&M’s hương sữa gói 100g
7.2. Có nên ăn socola không đường không?
Ăn socola đen chứa 70 – 85% thành phần cacao là lựa chọn tốt nhất. Không chỉ góp phần trong quá trình giảm cân mà còn có khả năng giảm lão hóa, cải thiện mức độ nhạy cảm insulin và giảm tình trạng kháng insulin. Tuy nhiên, có nhiều loại socola được thêm đường agave – loại đường alcohol mà cơ thể không tiêu hóa.
7.3. Socola có chứa caffeine không?
Trong socola có chứa một lượng nhỏ caffeine đến từ bột cacao và các chất kích thích khác như theobromine. Tuy nhiên, lượng caffeine trong chocolate thấp hơn cà phê và trà xanh. Trong 100g chocolate đen với 60% cacao chứa khoảng 30 mg caffeine và đây là lượng caffein vừa đủ để tỉnh táo mà không gây mất ngủ.
Hy vọng bài viết trên đã giải đáp được socola làm từ gì và nguồn gốc của socola. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào vui lòng liên hệ tổng đài 1900.866.874 (7:30 – 22:00) hoặc truy cập website avakids.com để được hỗ trợ hướng dẫn và tư vấn miễn phí nhé!